คุณพ่อคุณแม่หลายคนคงเหนื่อยใจที่ต้องจัดการรับมือกับลูกที่ชอบอาละวาดทุกครั้งที่ออกนอกบ้าน บางคนชอบวิ่งหายไปเองไม่สนใจใคร บางคนชอบงอแง ไม่เดิน ไม่กิน ไม่ทำอะไร ทั้งนั้น บางคนร้องไห้ ทิ้งตัว นอนดิ้นอยู่กับพื้นเมื่อไม่ได้ดังใจ สารพัดจะสรรหาวิธีการมาทำให้คุณปวดหัวและอับอาย ทำไมลูกจึงแปลงร่างเป็นปีศาจตัวน้อยได้น้อ เรามาดูกันค่ะ
สาเหตุของการกลายร่าง
หิว เหนื่อย เบื่อ ง่วง ชอบ ไม่ชอบ อยาก ไม่อยาก เหล่านี้ล้วนเป็นอารมณ์พื้นฐานของคนเราทั่วไปค่ะ เพียงแต่ลูกยังไม่รู้จักควบคุมอารมณ์เหล่านี้ และไม่รู้จักวิธีการที่จะแสดงออกทางอารมณ์ให้เหมาะสม นั่นก็เป็นเพราะลูกยังไม่มีวุฒิภาวะทางอามรณ์มากพอที่จะเข้าใจว่าสิ่งที่ทำอยู่นั้นเป็นสิ่งไม่ดี เพราะฉะนั้น คุณพ่อคุณแม่เองก็ควรจะทไความเข้าใจในประเด็นนี้ก่อนที่จะใช้วิธีแก้ปัญหาอย่างผิดๆ ค่ะ
วิธีแก้ปัญหาแบบผิดๆ
เมื่อคุณพ่อคุณแม่ส่วนใหญ่ไม่เข้าใจสาเหตุที่แท้จริงของพฤติกรรมลูกแล้ว ก็จะขาดทักษะในการอบรมเลี้ยงดู เช่น การสังเกตลูก วิธีพูดกับลูก เทคนิคปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเด็ก จึงมักใช้ ”อำนาจ” ของความเป็นพ่อแม่อย่างไม่เหมาะสม เช่น บงการ ดุว่า หรือตามใจ หนักเข้าก็ใช้กำลังทำร้ายร่างกาย
สิ่งที่ควรทำ
ตกลงกันก่อนออกนอกบ้าน
พูดคุยกับลูกก่อนว่า วันนี้จะไปทำอะไร ที่ไหน จะเจอใครบ้าง และหากคุณพ่อคุณแม่วางแผนไปซื้อของ ให้ร่วมคิดกับลูกว่าจะซื้ออะไร พร้อมทั้งจดไว้ในกระดาษ (อย่าลืมต่อรองหากคุณไม่อนุญาตให้ลูกซื้อสิ่งที่อยากได้) แม้ว่าลูกจะยังอ่านไม่เป็น และเมื่อซื้อสิ่งใดให้ลูกช่วยทำเครื่องหมายในกระดาษ วิธีนี้จะช่วยให้ลูกร่วมมือดีขึ้น อย่าคาดหวังว่าลูกจะทำตามข้อตกลงร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่การตกลงไว้ก่อนจะช่วยป้องกันลูกงอแงเมื่อออกนอกบ้านได้
หาสาเหตุและแก้ปัญหาให้ตรงจุด
ลูกอาจง่วง เหนื่อย หรือรู้สึกหิว และควรแก้ไขที่สาเหตุ แต่ถ้าสาเหตุเป็นเพราะลูกยังควบคุมตนเองไม่ได้เมื่อโกรธหรือถูกขัดใจ พ่อแม่ควรฝึกฝนเทคนิคปรับพฤติกรรม คือ ทำเป็นไม่สนใจ ไม่พูด ไม่ดุ ไม่ว่า และทำเป็นไม่มอง เพราะหากเราพูด ดุว่า หรือแม้แต่จ้องมอง ก็ถือเป็นการตอบสนองและให้ความสนใจต่อลูก ซึ่งจะทำให้ลูกยังคงพฤติกรรมนั้นต่อไป (เพราะได้รับความสนใจ) ในช่วงแรก ลูกอาจร้องเสียงดังหรือดิ้นแรงมากขึ้น เพื่อเรียกร้องความสนใจและเอาชนะ แต่ถ้าพ่อแม่สงบ ไม่ตอบสนอง ลูกจะเรียนรู้ว่าวิธีนี้ใช้ไม่ได้ผล ก็จะร้องเบาลงๆ และเมื่อลูกสงบลง จึงค่อยเข้าไปคุยกับลูก แต่ให้เปลี่ยนเรื่อง ไม่คุยเรื่องเดิม
จัดสรรให้เหมาะสม
ไม่ใช่เฉพาะลูกที่จะสร้างปัญหานะคะ ตัวคุณพ่อคุณแม่เองก็ควรจะจัดสรรเวลาให้เหมาะสม เช่น ควรพาลูกออกนอกบ้านในเวลาที่ลูก กินอิ่มนอนหลับแล้ว อารมณ์ดี กายพร้อม ใจพร้อม หรือเมื่อสังเกตว่าลูกอยู่ข้างนอกมานานเกินไป เริ่มเหนื่อย เบื่อแล้ว ก็ควรพากลับบ้านพักผ่อน เพราะคุณแม่บางคนก็เพลิดเพลินกับการช็อปปิ้งจนลืมเวลาที่เหมาะสม บางครั้งก็รับปากลูกว่าแป๊บเดียวเดี๋ยวกลับแล้ว ที่สุดท้ายแล้ว แต่ไม่กลับซักที ถ้าเป็นแบบนี้ลูกต้องหาวิธีอาละวาดแน่ๆ ค่ะ
