สุขภาพจิตเป็นอะไรที่สำคัญไม่แพ้สุขภาพกาย ในส่วนของครอบครัวนั้น หากสมาชิกในครอบครัวมีสุขภาพจิตที่ดี ย่อมทำให้ครอบครัวมีความสุขไปด้วย เพื่อบรรยากาศในครอบครัวที่เต็มไปด้วยความสงบสุข สมาชิกในบ้านปรับตัวปรับใจได้ดีห่างไกลปัญหา นี่คือ เคล็ดลับเลี้ยงลูกตามช่วงวัยให้มีสุขภาพจิตดี

หนังสือ สร้างสุขในบ้าน โดยกรมสุขภาพจิต กล่าวถึง การเลี้ยงลูกให้มีสุขภาพจิตดี สรุปความได้ดังนี้

การเลี้ยงดูลูกเล็ก (แรกเกิด – 6 ปี) ให้มีสุขภาพจิตดี พ่อแม่ควรปฏิบัติ ดังนี้

-โอบกอดลูก พูดคุยเล่นสนุกสนานกับลูกเสมอ ลูกจะมีความอบอุ่นใจ อารมณ์ดี และเข้ากับคนอื่นได้

-หัดให้ลูกอดทน รอคอยบ้าง เช่น กินข้าวให้เสร็จก่อนค่อยไปเล่น ลูกจะได้รู้จักอดกลั้น ควบคุมอารมณ์ตัวเอง

-ฝึกให้ลูกทำสิ่งต่าง ๆ เองตามวัย และรับผิดชอบเรื่องของตัวเอง เช่น เล่นของเล่นแล้วเก็บเข้าที่ กินข้าวเอง พ่อแม่ควรให้คำชมเชย กอดรัดสัมผัสเมื่อเด็กทำได้ดี เด็กจะภาคภูมิในในตัวเอง

-สอนให้ลูกมีน้ำใจ เห็นอกเห็นใจ แบ่งปันคนอื่น เช่น ช่วยเหลือผู้สูงอายุ

-ตอบเรื่องที่ลูกซักถาม จะกระตุ้นให้ลูกอยากรู้อยากเรียนในวันหน้า

การเลี้ยงดูลูกวัยเรียน (7 – 12 ปี) ให้มีสุขภาพจิตดี พ่อแม่ควรปฏิบัติ ดังนี้

-ส่งเสริมให้ลูกรักการอ่านหนังสือ หาหนังสือที่มีเนื้อหาที่ดีให้ลูกอ่าน

-สอนลูกเรื่องกฎ กติกา มารยาทสังคม และการพูดจากับคนอื่น จะทำให้ลูกเป็นเด็กที่น่ารัก รู้กาลเทศะ อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้

-ลองตั้งคำถามให้ลูกได้คิด ได้แก้ปัญหาด้วยตัวเองบ้าง เช่น ถ้าเดินหลงทางไปจะหาทางกลับบ้านได้อย่างไร

-สนใจ ชมเชยสิ่งที่ลูกทำได้ดีหรือทำสำเร็จ จะทำให้ลูกอยากทำดี

-มอบหมายให้ลูกรับผิดชอบเรื่องของตัวเองและช่วยพ่อแม่ เช่น ทำการบ้านให้เสร็จทุกวัน เก็บที่นอน พับผ้า

การเลี้ยงดูลูกวัยรุ่น (13 – 18 ปี) ให้มีสุขภาพจิตดี พ่อแม่ควรปฏิบัติ ดังนี้

-ให้ความรัก ความสนใจ ใกล้ชิดกับลูกเหมือนลูกวัยอื่น ๆ ฟังลูกให้มากขึ้นและพยายามหากิจกรรมทำกับลูกเสมอ เช่น ไปซื้อของด้วยกัน ไปเที่ยวด้วยกัน เล่นกีฬาด้วยกัน ออกกำลังกายด้วยกัน และชมเชยเมื่อลูกคิดดี ทำดี

-วัยรุ่นอยากรู้อยากลอง ทำให้บางครั้งทำสิ่งที่ผิดพลาดหรือแตกต่างจากที่พ่อแม่คุ้นเคย พ่อแม่ไม่ควรแสดงความหวังดีหรือความรักด้วยการดุด่า เพราะวัยรุ่นเข้าใจว่าการดุด่าคือ การแสดงความเกลียดชัง แต่การเตือนและการให้อภัยคือ การหวังดี

-พูดคุยกับลูก ชักจูงให้ลูกรู้จักใช้ชีวิตอย่างฉลาด วางเป้าหมายชีวิตของตัวเอง ให้คิดถึงอนาคต อย่าคิดถึงแต่ความสุขเฉพาะหน้า

-สนับสนุนให้ลูกพัฒนาความสามารถส่วนตัว เช่น งานช่าง ดนตรี กีฬา เพื่อให้ลูกใช้เวลาให้เป็นประโยชน์และมีความภาคภูมิใจในตัวเอง

-ยอมรับและชื่นชมในสิ่งที่ลูกมี ไม่คาดหวังในสิ่งที่เกินความสามารถของลูก

-พ่อแม่ควรเป็นตัวอย่างที่ดีในการดำเนินชีวิต จะทำให้วัยรุ่นเชื่อถือไว้วางใจและปรึกษาหารือเมื่อมีปัญหา

สุขภาพจิตที่ดีของสมาชิกในบ้านย่อมนำไปสู่ความสุขของครอบครัว ฉะนั้น พ่อแม่ผู้ปกครองที่มีลูกวัยแรกเกิดถึงวัยรุ่นอย่าลืมนำวิธีเหล่านี้ไปเป็นแนวทางหรือปรับใช้ดูนะคะ