“โซเชียลมีเดีย” เป็นเครือข่ายสังคมออนไลน์ที่เชื่อมโยงคนหลายคนเข้าไว้ด้วยกันผ่านอินเตอร์เน็ต เรียกได้ว่ากลายเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตคนในปัจจุบัน มีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของผู้คนเกือบทุกด้าน จึงเป็นหน้าที่สำคัญที่พ่อแม่ต้องดูแลการใช้โซเชียลมีเดียของลูกหลานเพื่อประโยชน์และความปลอดภัย
โซเชียลมีเดีย (Social Media) หรือเครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social Network) หมายถึง สื่อสังคมออนไลน์ที่มีการตอบสนองทางสังคมได้หลายทิศทาง โดยผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ต สำหรับโซเชียลมีเดีย ตัวหลัก ๆ ที่มีผู้นิยมใช้อันดับต้น ๆ อาทิ เฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ ยูทูป อินสตราแกรม ไลน์ บล็อก ฯลฯ ความที่โซเชียมีเดียมีบทบาทกับชีวิตของผู้คนยุคนี้เป็นอย่างมาก จึงเป็นเรื่องที่ที่ทุกคนในครอบครัวต้องใส่ใจ โดย 9 เรื่องที่พ่อแม่ควรสอนลูกหลานใช้โซเชียลมีเดีย มีดังนี้
- อย่าบังคับลูกหลาน ควรให้ลูกหลานใช้งานโซเชียลมีเดีย แต่คอยระวังให้อยู่ในสายตาแทนการบังคับ เพราะการบังคับลูกหลานอาจจะแอบเล่นเองได้ หรือการบังคับอย่างเข้มงวดจนเกินไปอาจนำไปสู่ความไม่เข้าใจกันหรือทะเลาะกันได้
- สอนให้เด็กรู้จักวิเคราะห์ข้อมูล และรู้จักเล่นอย่างถูกวิธี เพราะความรู้ในโซเชียลเน็ตเวิร์กก็มีอยู่มากมาย ขณะเดียวกันก็ต้องสอนให้รู้ถึงอันตราย สอนให้รู้ถึงโทษ อันตรายที่อาจเจอในโลกโซเชียลฯ วิธีรับมือ เมื่อเจอเหตุการณ์ที่ไม่ชอบมาพากล
- ไม่ควรตั้งโปรไฟล์เป็นสาธารณะ รวมถึงหลีกเลี่ยงการตั้งค่าสิ่งที่เราทำให้เป็นสาธารณะ โดยให้ตั้งสถานะความเป็นส่วนตัว ให้เฉพาะคนที่รู้จักกันเข้าถึงข้อมูลของเราในโซเชียลมีเดีย เพราะเราไม่รู้ว่าใครมาติดตามบ้าง หวังดีหรือหวังร้าย
- เลือกคนที่จะมาติดตาม เป็นคนที่รู้จัก น่าเชื่อถือ ไม่รับแอดใครง่ายๆ คัดกรองคนที่ขอเป็นเพื่อน ต้องเช็คให้ดีก่อน ว่าคนนั้นเป็นใคร วิเคราะห์และพิจารณาให้ถี่ถ้วนว่าแอดเราเป็นเพื่อนเพื่อวัตถุประสงค์ใด
- ให้ตั้งรหัสผ่านให้แข็งแรง เพื่อให้ยากต่อการคาดเดา รวมถึงไม่ให้เบาะแสของรหัสผ่านกับคนอื่น เช่น วันเดือนปีเกิด ชื่อของสัตว์เลี้ยงตัวโปรด ฯลฯ เพราะสิ่งเหล่านี้อาจจะเป็นคำถามเมื่อเราลืมรหัสผ่าน เข้าอีเมลต่าง ๆ ซึ่งถ้าเราเปิดเผยลงโซเชียลมีเดีย ผู้ไม่ประสงค์ดีก็จะทราบข้อมูลของเรา และนำไปใช้เพื่อที่จะได้เอารหัสผ่านมาได้
- ไม่เปิดการระบุตำแหน่ง หรือการเช็คอินในสถานที่ต่าง ๆ เพราะการระบุตำแหน่งพิกัดการใช้งานว่าเราอยู่ที่ไหน อาจจะเป็นภัยมาถึงตัวได้ง่าย เช่น โพสรูปว่าไปเที่ยวจะกลับบ้านวันนั้นวันนี้ ผู้ไม่ประสงค์ดีก็จะทราบว่าเราไม่อยู่บ้าน
- ไม่เปิดเผยข้อมูลส่วนตัวหรือโพสต์ข้อมูลส่วนตัว การโพสต์ข้อมูลส่วนตัวมากเกินไป อาจทำให้อันตรายมาถึงตัว เช่น เลขบัตรประจำตัวประชาชน ที่อยู่ เบอร์โทรศัพท์ โรงเรียน ข้อมูลบัตรเครดิต ฯลฯ ไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบข้อความ หรือรูปภาพ
- สอนให้คิดให้ดีก่อนจะโพสต์อะไรลงในโซเชียลมีเดีย เพราะถ้าถูกนำไปใช้ในทางที่ไม่ดีก็อาจจะเป็นอันตราย หรือสร้างความเสียหายต่อเราได้ เช่น โพสต์รูปตัวเองเมา หรือ โพสต์รูปตัวเองกำลังถือปืน เพราะสิ่งเหล่านี้อาจเป็นผลกระทบกับภาพลักษณ์ของตัวเอง มีผลกระทบต่อหน้าที่การงาน แม้จะลบออกไปภายหลัง แต่ภาพก็ได้ส่งต่อและแชร์ออกไปแล้ว
- สอนให้ระวังการคลิกเข้าไปดูเนื้อหาแปลก ๆ เพราะอาจเป็นการอนุญาตให้ติดตั้งมัลแวร์ หรือไวรัสลงในอุปกรณ์ หรืออาจเป็นลิงก์ที่นำไปสู่ไวรัสหรือช่องทางขโมยข้อมูลของเหล่าแฮกเกอร์ได้ ซึ่งอาจสร้างความเสียหายให้เราในภายหลัง
โซเชียลมีเดียมีทั้งประโยชน์และโทษอย่างมหาศาล จึงเป็นหน้าที่ของพ่อแม่ที่ต้องคอยสอน คอยดูแลและใส่ใจลูกหลานเพื่อให้ใช้โซเชียลมีเดียได้อย่างเป็นประโยชน์และปลอดภัย