การฟังเป็นทักษะอันดับแรกของกระบวนการเรียนรู้ภาษาของเด็ก เด็กจะพูดหรือใช้ภาษาได้ดีหรือไม่ เหตุผลหนึ่งก็มาจากจุดเริ่มต้นใน ‘การฟัง’ นี่ล่ะค่ะ ในช่วงขวบปีแรกของลูกจึงเป็นช่วงสำคัญของการสะสมข้อมูลเพื่อเป็นพื้นฐานในการเริ่มฝึกออกเสียงพูดต่อไป
วิธีฝึกการฟังให้ลูกน้อย
พูดคุยกับลูกบ่อยๆ: ทักษะทางภาษาทุกด้านจะสำเร็จได้ด้วยการฝึกฝนค่ะ ยิ่งคุยกับลูกบ่อยเท่าไหร่ ลูกก็ได้ฝึกการฟังมากเท่านั้น
อ่านหนังสือหรือร้องเพลงให้ลูกฟังเป็นประจำ: เริ่มต้นจากเรื่องเดิมๆ หรือเพลงเดิมซ้ำๆ และชี้ภาพประกอบไปด้วยจนลูกจำได้
ใช้น้ำเสียงแตกต่างให้น่าสนใจ: ทำเสียงเล็กเสียงใหญ่ ขึ้นลงเมื่อเล่านิทาน ลูกจะสนใจมากเป็นพิเศษ
สบตาทุกครั้ง: สบตาเมื่อพูดกับลูกทุกครั้ง เพื่อให้ลูกรับรู้ว่าคุณแม่กำลังสื่อสารกับลูก
ทำเสียงประกอบคำพูด: เช่น เมื่อพูดถึงจิ้งจก ก็ทำเสียง จุ๊ๆๆ เป็นการฝึกให้ลูกรู้จักเชื่อมโยงเสียงกับสิ่งๆ
ใช้ภาษากายร่วมกับภาษาพูด: เมื่อพูดถึงสิ่งใดให้คุณแม่ทำท่าประกอบ เช่น พูดคำว่าใหญ่ ก็กางแขนออก เมื่อพูดคำว่ากินให้ทำท่ากิน หรือเมื่อพูดถึงอะไรให้หยิบหรือชี้ให้ลูกดูด้วย ลูกจะเรียนรู้ได้เร็วโดยการเชื่องโยงความหมายกับคำพูด
พัฒนาการที่เกิดจากการฝึกฟัง
- หันตามเสียงที่ได้ยิน ค้นหาที่มาของเสียงได้
- จดจำ แยกแยะเสียงต่างๆ และที่มาของเสียงได้ โดยเฉพาะเสียงพ่อแม่
- รู้จักชื่อตัวเองและหันหาเมื่อมีคนเรียก
- ทำตามคำสั่งง่ายๆ ได้ เช่น ยิ้มหวาน ทำตาหวาน ยกมือขึ้น ชี้อวัยวะในร่างกาย ชี้คนรู้จัก ฯลฯ
- รู้จักชื่อสิ่งต่างๆ รอบตัว และเริ่มออกเสียงตามได้เป็นคำสั้นๆ
อยากให้ลูกมีพัฒนาการทางภาษาดีตั้งแต่เริ่มต้น คุณแม่ต้องไม่ละเลยฝึก ‘การฟัง’ ให้ลูกตั้งแต่ขวบปีแรกนะคะ