มีหลายครั้งที่เรามักเห็นข่าวเกี่ยวกับคนหมู่มากที่มีอาการคล้ายๆ หวีดร้องโวยวาย หรือแม้แต่การสัมนา คอร์สอบรมชื่อดังที่กำลังเป็นข่าวอยู่ตอนนี้ ในกรณีของครูอ้อย เข็มทิศชีวิต หรือหลายๆ ข่าวที่เราเคยเห็นว่า คนมักทำอะไรไปในทางเดียวกัน มีพฤติกรรมน่าสงสัย จนเกิดเป็นคำหนึ่งขึ้นมาในหน้าข่าวที่ว่า… “อุปาทานหมู่” ก่อนที่จะมีโอกาสได้เข้าคอร์สเพิ่มพลังชีวิตที่ไหน เฮียอยากชวนเพื่อนๆ ไปหาคำตอบกันหน่อยว่า “อุปาทานหมู่” คืออะไร
อุปาทานหมู่คืออะไร?
หรือ Mass hysteria จัดเป็นโรคติดต่อทางจิตชนิดหนึ่ง ซึ่งเกิดกับบุคคลตั้งแต่ 1 คนขึ้นไป โดยส่วนใหญ่มักเกิดกับคนที่มีความคิด ความเชื่อ หรือมีสิ่งแวดล้อมเดียวกัน อาจได้รับความกดดันเหมือนๆกัน จนทำให้เกิดอาการทางกายในลักษณะคล้ายกันขึ้นมา โดยที่ไม่มีอาการเจ็บป่วยทางกายเข้ามาเกี่ยวข้อง และถ้าหากถามว่าจะเกิดกับใครได้มากที่สุดก็คงต้องตอบว่า เป็นผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย อีกทั้งเกิดขึ้นได้ง่ายกับคนที่มีสภาพจิตใจไม่ค่อยมั่นคง
อาการของคนที่เป็นอุปาทานหมู่
สำหรับอาการของคนที่เป็นอุปาทานหมู่มักจะอ่อนเพลีย ปวดศีรษะ คลื่นไส้ ปวดท้อง เกร็งท้อง หายใจลำบาก หรือหายใจหอบเร็ว มีอาการชักเกร็ง หรือเป็นลมหมดสติได้ ซึ่งอาการเหล่านี้จะเป็นเพียงแค่ชั่วคราว และส่วนใหญ่มักหาสาเหตุของอาการทางกายไม่พบ
วิธีรักษาคนที่เป็นอุปาทานหมู่
- แยกผู้ป่วยออกจากกัน หามุมสงบของแต่ละคน โดยเฉพาะผู้ป่วยคนแรกเพื่อจะได้ทำการรักษาด้วยการตรวจวิเคราะห์ร่างกายเบื้องต้น และเมื่อผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลายจากการพักผ่อนอาการก็จะกลับเป็นปกติได้
- รักษาตามอาการที่เป็น ถ้าสังเกตเห็นผู้ป่วยอุปาทานหมู่มีอาการหายใจแรงผิดปกติ ควรใช้ถุงกระดาษครอบหน้า เพื่อเขาจะได้หายใจเอาคาร์บอนไดออกไซด์กลับเข้าไป ซึ่งไม่นานอาการหายใจหอบแรงก็จะดีขึ้น
- รักษาด้วยจิตบำบัดทั้งแบบบุคคลและกลุ่ม สำหรับวิธีการนี้จะใช้เมื่ออาการทางกายหายแล้ว แต่สภาพทางจิตยังหวาดกลัว หรือฝังใจเชื่อในเรื่องเดิม ๆ อยู่ หากเป็นแบบนี้ก็อาจกลับมาเป็นอุปาทานหมู่ได้อีก ดังนั้นหน่วยงานด้านจิตวิทยาจึงต้องเข้าไปบำบัด พูดคุยให้ผู้ป่วยเข้าใจสถานการณ์ ตลอดจนอาการที่เป็นอยู่ รวมทั้งอาจต้องอาศัยผู้นำชุมชน หรือผู้นำโรงเรียน เข้ามาแก้ไขความเชื่อนั้น ๆ ถ้าเป็นไปได้ก็อาจจัดทำพิธีขอขมาเพื่อลบล้างความผิด เพื่อที่ผู้ป่วยอุปาทานหมู่จะได้เกิดความสบายใจมากขึ้น
คราวนี้หวังว่าทุกคนคงเข้าใจแล้วนะคะว่าอุปาทานหมู่ไม่ได้เกี่ยวพันกับไสยศาสตร์นะ!