หากคุณเป็นคนหนึ่งที่ตื่นขึ้นมาพร้อมกับอาการปวดขากรรไกรหรือปวดศีรษะ อย่าปล่อยผ่านเพราะคิดว่าไม่ใช่เรื่องหนักหนาอะไร คุณอาจกำลังประสบปัญหาจากการ “นอนกัดฟัน” ทำให้มีอาการปวดฟันหรือฟันโยก หรืออาจทำให้ฟันสึก จนในที่สุดอาการนี้สามารถทำลายกระดูกรอบฟันและเนื้อเยื่อของเหงือกได้
การนอนกัดฟัน (Bruxism)
เป็นการขบเคี้ยวฟันที่ไม่ใช่การทำงานตามหน้าที่ที่ถูกต้อง อาจเกิดขึ้นในขณะนอนหลับ หรืออาจเกิดขึ้นในเวลากลางวัน ขณะที่นั่งทำงานเผลอๆ หรือในขณะที่มีความเครียดสำหรับคนส่วนใหญ่แล้ว นอนกัดฟันนี้เป็นอาการที่เกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัว จนกระทั่งทราบจากผู้อื่น แต่ในรายที่ตรวจฟันเป็นประจำก็จะรู้ตัวเมื่อพบว่าฟันของเขาสึกหรือสารเคลือบฟันถูกทำลายไป
ผลของการนอนกัดฟันไม่เพียงรบกวนผู้อื่น หรือทำให้ฟันแตกร้าวเท่านั้น แต่ผู้ที่นอนกัดฟันยังต้องทรมานกับอาการข้างเคียงอื่นๆ ด้วย เช่น เสียวฟัน ฟันสึกร้าว แตกบิ่น วัสดุที่อุดไว้หลุดบ่อยๆ หรือแตก
ทั้งหมดเป็นสาเหตุของฟันผุหากไม่รักษาความสะอาดของฟันให้ดีพอ บางคนนอนกัดฟันจนฟันแตกร้าวถึงประสาทและรากฟัน สุดท้ายต้องถอนฟันทิ้งในที่สุด บางรายที่รุนแรงและเป็นมานานอาจเห็นกล้ามเนื้อข้างแก้มโตขึ้น บางรายมีอาการปวดเมื่อยบริเวณข้างแก้ม ขมับ หน้าหู หรือปวดศีรษะเลยก็มี
แม้จะมีการศึกษาสาเหตุของการนอนกัดฟันมานานแล้วแต่ก็ไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจน แต่พอจะอนุมานได้ว่าน่าจะเกิดจาก 2 สาเหตุ คือ
- สภาพของจิตใจ วันไหนที่มีเรื่องวิตกกังวลมีความเครียดสะสม ร่างกายพยายามระบายความเครียดด้วยการนอนกัดฟันนอกจากนี้การนอนกัดฟันมักจะเกิดในช่วงที่นอนหลับไม่สนิท หรือนอนหลับลึกไม่พอ
- สภาพฟัน อาจมีจุดสูงที่อยู่บนตัวฟัน ที่อาจเกิดจากวัสดุอุดฟัน มีการเรียงกันของฟันที่ผิดปกติ ฟันซ้อนเก หรือเป็นโรคปริทันต์ โดยธรรมชาติของคนเราจะพยายามกำจัดจุดสูงหรือจุดขัดขวางการบดเคี้ยว โดยพยายามบดเคี้ยวให้จุดสูงนั้นหมดไป มักจะเกิดในเวลาที่เรานอนหลับ ซึ่งเป็นเวลาที่เราไม่รู้สึกตัว
การป้องกันไม่ให้นอนกัดฟันอาจยังไม่มีวิธีที่ได้ผลร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่เราสามารถป้องกันอันตรายที่จะเกิดกับฟันและระบบบดเคี้ยว หรือผลพวงของการกัดฟัน โดยทำเฝือกสบฟันที่เป็นพลาสติกใส่ขณะนอนหลับ นอกจากนี้ควรหาเวลาพักผ่อนและทำจิตใจให้แจ่มใส เพราะความเครียดอาจเป็นสาเหตุหลักของการนอนกัดฟัน
