โรคไต (Kidney disease) คือ โรคที่เกิดจากไตทำงานผิดปกติจึงส่งผลให้เกิดของเสีย และ/หรือ สารอาหาร และ/หรือธาตุอาหารส่วนเกินที่ปกติร่างกายจะกำจัดออกทางปัสสาวะโดยผ่านการทำงานของไต ซึ่งเมื่อเกิดโรคไต ไตจะทำงานได้ลดลง จึงก่อให้เกิดการคั่งของสิ่งที่ร่างกายไม่ต้องการเหล่านั้น ส่งผลถึงการทำงานของเนื้อเยื่อ/อวัยวะต่างๆ ทั่วร่างกาย ก่อให้เกิดอาการผิดปกติต่างๆ จนถึงเกิดเป็นภาวะไตวาย ซึ่งการที่ร่างกายกำจัดของเสียไม่ได้ เนื้อเยื่อ/อวัยวะต่างๆ ก็จะไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ จนในที่สุดเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตจากภาวะไตวาย ถ้าไม่ได้รับการล้างไต หรือไม่ได้รับการปลูกถ่ายไตในช่วงเวลาที่เหมาะสม
โรคไต เป็นโรคพบได้บ่อยโรคหนึ่งทั่วโลก พบเกิดได้ในทุกอายุ ตั้งแต่เด็กแรกเกิดไปจนถึงผู้สูงอายุ โดยโอกาสเกิดใกล้เคียงกันทั้งในผู้หญิงและในผู้ชาย
โรคไต แบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ..
- โรคไตเฉียบพลัน คือ โรคไตที่เกิดจากสาเหตุเฉียบพลัน ซึ่งพบได้น้อยและมักสามารถรักษาได้หายในระยะเวลาสั้นๆ เช่น ไตขาดเลือดจากอุบัติเหตุ เป็นต้น
- โรคไตเรื้อรัง เป็นโรคที่พบได้สูงและเป็นปัญหาทางสาธารณสุขในปัจจุบัน โดยปัจจัยเสี่ยงสำคัญของโรตไตเรื้อรัง คือ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคอ้วน โรคไขมันในเลือดสูง และโรคหัวใจ
สัญญาณบอกอาการโรคไต ได้แก่ มีอาการบวมตามตัว, เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย หากเป็นมากๆ จะมีอาการซีด คันตามตัว เบื่ออาหาร, ปวดหลัง บั้นเอวที่บริเวณชายโครง ร้าวไปถึงท้องน้อย หัวหน่าว, มีอาการปัสสาวะผิดปกติ อาทิ ปัสสาวะเป็นเลือด ปัสสาวะถี่ ปัสสาวะน้อยลง
วิธีดูแลตัวเองเพื่อห่างไกลจากโรคไต
ทำได้โดย ลดการทานอาหารรสเค็ม รวมถึงอาหารรสจัด เช่น หวานจัดอาหารหมักดอง, งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์, รักษาและควบคุมน้ำหนักของตัวเองให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน, ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ, พักผ่อนให้เพียงพอ, หลีกเลี่ยงการสูบ, หลีกเลี่ยงการใช้ยาที่มีพิษต่อไต เช่น ยาแก้ปวดข้อ ปวดหลัง รวมทั้งต้องระวังการกินยาแก้ปวดติดต่อกันเป็นเวลานานๆ ด้วย ที่สำคัญควรทำใจให้แจ่มใสไม่เครียด เพราะจิตใจที่อ่อนแอย่อมส่งผลกระทบต่อร่างกายไม่มากก็น้อย
