“โรคภูมิแพ้จมูก”
หรือจะเรียกว่า “โรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้” (Allergic Rhinitis) เป็นโรคที่มีความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายชนิดที่มีอาการแสดงทางจมูกเกิดหลังจากได้รับสารก่อภูมิแพ้เข้าไป แล้วเกิดการอักเสบของเยื่อบุจมูกทำให้เกิดอาการคัน น้ำมูกไหล จาม และคัดจมูก ตั้งแต่น้อย จนถึงเป็นมาก โรคนี้พบได้บ่อยโดยเฉพาะในเมืองใหญ่ ที่มีมลพิษทางอากาศเพิ่มขึ้น
ผู้ป่วยโรคภูมิแพ้จมูก จะมีปฏิกิริยาตอบสนองไวเกินต่อสารก่อภูมิแพ้ เมื่อมีสารก่อภูมิแพ้เข้าสู่ร่างกาย สารอิมมูโนโกลบูลินอี (Immunoglobulin E: IgE) ที่ถูกสร้างขึ้นจะเข้าทำปฏิกิริยากับสารก่อภูมิแพ้ที่หายใจเข้าไป
เป็นผลให้เซลล์บางชนิดภายในจมูก มีการแตกตัวและหลั่งสารเคมีออกมาทำให้เกิดการอักเสบและมีอาการต่างๆ ของโรคตามมาแล้เพื่อให้เข้าใจได้ง่ายหลายคนจึงเรียกโรคนี้ว่า “แพ้อากาศ”
เมื่อผู้ป่วยสัมผัสสารก่อภูมิแพ้ เช่น ฝุ่นบ้าน ผู้ป่วยจะมีอาการคันจมูก จามติดๆ กันหลายครั้ง มีน้ำมูกใสๆ และอาการคัดจมูกตามมา อาการดังกล่าวมักเป็นอยู่เป็นนาทีหรือชั่วโมงหลังจากนั้นจะหายได้เอง โดยอาจมีอาการคันที่ตา, คอ, หู หรือที่เพดานปากด้วยนอกจากนี้อาจมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ปวดศีรษะ, เสียงเปลี่ยน, ตาบวม, จมูกไม่ได้กลิ่น, น้ำมูกไหลลงคอ, ไอ, เจ็บคอเรื้อรัง อาจมีอาการหูอื้อ หรือมีเสียงดังในหู
ความต่างที่ต้องเข้าใจ…
อาการของโรคภูมิแพ้จมูกมักมีอาการเรื้อรังเป็นๆ หายๆ อาการเด่น คือ มีน้ำมูกใส จาม และคัดจมูก คันจมูก บางครั้งอาจมีอาการคันตาและอาการไอเรื้องรังร่วมด้วย โดยมักไม่มีไข้ แต่หากมีอาการไข้ เจ็บคอ ปวดเมื่อยตามร่างกายร่วมด้วยน่าจะเป็นโรคหวัดมากกว่า
ทั้งนี้ถึงแม้ว่าโรคภูมิแพ้จมูกจะไม่รุนแรง แต่มีผลต่อการใช้ชีวิตอยู่ในสังคม สร้างความรำคาญให้แก่ผู้ป่วยรวมถึงทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานลดลงฉะนั้นหากมีอาการที่รุนแรงเพิ่มมากขึ้น ก็ควรรีบเข้ามาพบแพทย์โดยด่วน เพื่อไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อน
เพื่อป้องกันไม่ให้อาการกำเริบผู้ป่วยโรคภูมิแพ้จมูกจึงควรหลีกเลี่ยงสิ่งที่แพ้ กำจัดหรือลดปริมาณของสารก่อภูมิแพ้ที่มีอยู่ในสิ่งแวดล้อมรอบตัวให้เหลือน้อยที่สุดรักษาความสะอาดของตัวเองและสิ่งแวดล้อมใกล้ตัว เช่น ทำความสะอาดเครื่องนอนให้หมดจดไร้ฝุ่น ทำความสะอาด ดูดฝุ่น เช็ดถูพื้นเรือน ผ้าม่าน และทำความสะอาดเครื่องปรับอากาศเป็นประจำ เป็นต้นและที่ขาดไม่ได้ก็คือการดูแลร่างกายให้แข็งแรงโดยรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ในปริมาณที่เหมาะสม ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
