“ไซนัส” (Sinus) แปลว่าโพรง ในที่นี้เราหมายถึง โพรงอากาศที่อยู่รอบๆ โพรงจมูกเราทั้งซ้ายและขวา มีอยู่ข้างละ 4 โพรงอากาศ โพรงอากาศนี้เป็นที่โล่งๆ ในกะโหลกศีรษะของเรา แต่ละโพรงอากาศจะมีรูระบายอากาศตามธรรมชาติ โดยทั่วไปโพรงละ 1 รู เมื่อโพรงไซนัสมีการอักเสบขึ้นเรียกว่า เป็นไซนัสอักเสบ
โรคไซนัสอักเสบ (Sinusitis)
การอักเสบในโพรงไซนัสที่อยู่รอบข้างโพรงจมูกซึ่งมีอยู่ด้วยกัน 4 คู่ ทำให้ผู้ป่วยเกิดการบวมคัดแน่นจมูก มีมูกเหนียวในจมูก การได้กลิ่นลดลง และมีอาการปวดตามใบหน้า ไซนัสอักเสบเกิดขึ้นเมื่อจมูกมีการติดเชื้อหรือมีสารระคายเคืองแปลกปลอมอยู่ในจมูก ทำให้เยื่อบุจมูกบวมส่งผลให้รูเปิดไซนัสเกิดการอุดตัน เกิดการสะสมของเชื้อโรคและน้ำเมือกในโพรงไซนัส นำไปสู่การอักเสบ
อาการของไซนัสอักเสบ
- ไอเรื้อรัง
- หวัดเรื้อรัง
- หูอื้อ
- คัดจมูกเรื้อรัง
- พูดเสียงขึ้นจมูก
- มีน้ำมูกข้นเหลืองหรือเขียว
- เจ็บคอ มีเสมหะเหลืองหรือเขียวในลำคอ
- หายใจมีกลิ่นเหม็นคาว
- ปวดศีรษะปวดมึนๆ หนักๆ ตรงบริเวณหัวตา หน้าผากโหนกแก้ม รอบๆ กระบอกตา หรือท้ายทอย
- มีความรู้สึกคล้ายกับปวดฟันบริเวณขากรรไกรบน อาการปวดมักเป็นมากในเวลาก้มหน้า
แม้อาการของไซนัสจะดูน่ารำคาญมากกว่าอันตราย แต่การติดเชื้อบางชนิดอาจลุกลามเข้าไปในกระบอกตาจนบอดได้ หรือเข้าในสมองกลายเป็นฝีในสมองได้ บางชนิดก็ทำให้กล้ามเนื้อตาอักเสบจนทำให้กลอกตาไม่ได้ หนองที่เกิดจากการเป็นไซนัสอักเสบยังสามารถทำให้กระดูกใบหน้าอักเสบได้ด้วย ในผู้ป่วยบางคนที่เป็นเบาหวานหรือภูมิคุ้มกันร่ายกายไม่ดี ถ้าเกิดติดเชื้อเป็นไซนัสอักเสบจากเชื้อราบางชนิด ถ้าปล่อยทิ้งไว้ก็อาจจะลุกลามจนเสียชีวิตได้
การป้องกันตัวไม่ให้เกิดโรคไซนัสอักเสบทำได้โดยการรักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง พักผ่อนให้เพียงพอ กินอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ งดสูบบุหรี่และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ไม่ว่ายน้ำตอนเป็นหวัดหรือกำลังเป็นหวัด อยู่ในอุณหภูมิที่พอเหมาะและไม่มีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิแบบฉับพลัน หลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีผู้คนแออัด หรือบริเวณที่มีฝุ่นควันมากๆ รักษาสุขภาพของปากและฟันให้ดี ไม่ให้ฟันผุ และถ้าเป็นหวัดแล้ว ก็รีบรักษาให้หายขาดแต่เนิ่นๆ อย่าปล่อยให้เรื้อรัง
