ผมร่วงเกิดขึ้นได้กับทุกคน เพราะผมเกิดขึ้นจากโปรตีนที่เรียกว่าเคราตินซึ่งผลิตในรูขุมขนในชั้นนอกของผิวหนัง ในขณะที่รูขุมขนสร้างเซลล์ขนใหม่ เซลล์เก่าจะถูกผลักออกผ่านผิวหนังในอัตราประมาณ 6 นิ้วต่อปี ผมที่คุณเห็นจริงๆ แล้วคือกลุ่มเซลล์เคราตินที่ตายแล้ว
ผู้ใหญ่โดยเฉลี่ยมีเส้นผมประมาณ 100,000 ถึง 150,000 เส้น และร่วงมากถึง 100 เส้นต่อวัน การพบขนหลุดร่วงบนหวีไม่ใช่เรื่องน่าตกใจเสมอไป เพราะเส้นผมบนหนังศีรษะประมาณ 90% กำลังเติบโตตลอดเวลา
การเติบโตของเส้นผมนี้แบ่งออกเป็น 3 ระยะ
1. ระยะเจริญเติบโต (Anagen)
ระยะที่ต่อมรากผมที่อยู่ในชั้นหนังแท้สร้างเซลล์เส้นผมขึ้นมา โดยมีหลอดเลือดมาหล่อเลี้ยงอยู่มากมาย และจะใช้เวลาประมาณ 3 ปี ในการเจริญเติบโตเป็นเส้นผมทั้งศีรษะประมาณ 85-90% จะอยู่ในระยะการเจริญเติบโตนี้
2. ระยะหยุดเจริญเติบโต (Catagen)
ระยะนี้ต่อมรากผมจะหยุดการแบ่งเซลล์ ทำให้เส้นผมบางส่วนที่ไม่เติบโตแล้วจะถูกดันออกมาภายนอก โดยจะใช้ระยะเวลาประมาณ 3 สัปดาห์
3. ระยะพัก (Telogen)
ระยะนี้เป็นระยะสุดท้ายของเส้นผม เมื่อต่อมรากผมเลื่อนสูงขึ้นจนถึงบริเวณของเซลล์ต้นกำเนิดแล้ว ผมของคนเราก็จะเข้าสู่ระยะพัก ซึ่งจะเป็นเพียงช่วงสั้นๆ ประมาณ 3 เดือน ทั้งนี้ 10% ของเส้นผมทั้งศีรษะจะอยู่ในระยะพัก ก่อนที่เซลล์ต้นกำเนิดจะส่งสัญญาณให้ต่อผมเลื่อนลงมาอีกครั้ง เพื่อให้มีการสร้างผมใหม่ โดยเส้นผมที่สร้างขึ้นใหม่จะดันผมเก่าให้หลุดร่วงไป
โดยวงจรการเติบโตของเส้นผมอาจถูกรบกวนได้จากสาเหตุหลายอย่าง เช่น อายุที่มากขึ้น โรคต่างๆ สารเคมี มลภาวะ หรือปัจจัยอื่นๆ ทำให้วงจรนี้ถูกกระตุ้นให้เกิดเร็วขึ้น จนเกิดเป็นภาวะผมร่วงจนนำมาสู่ปัญหาผมบางหรือศีรษะล้านได้ โดยอาการผมร่วงนั้นมีหลายระดับที่แตกต่างกัน เช่น
– ผมร่วงแบบไม่ได้ตั้งใจเป็นภาวะตามธรรมชาติที่เส้นผมจะค่อยๆ บางลงตามอายุ รูขุมขนจะเข้าสู่ระยะพักตัวมากขึ้น และเส้นขนที่เหลือจะสั้นลงและมีจำนวนน้อยลง
– ภาวะทางพันธุกรรมที่อาจส่งผลต่อทั้งชายและหญิง ผู้ชายที่เป็นโรคนี้ เรียกว่าภาวะศีรษะล้านแบบผู้ชาย โดยจะเริ่มผมร่วงได้ตั้งแต่ช่วงวัยรุ่นหรืออายุ 20 ต้นๆ มีลักษณะเป็นเส้นผมถอยร่นและเส้นผมจากกระหม่อมและหนังศีรษะส่วนหน้าค่อยๆ หายไป ผู้หญิงที่มีอาการนี้ เรียกว่าภาวะศีรษะล้านแบบผู้หญิง จะไม่เห็นความผอมบางจนสังเกตได้จนกว่าจะอายุ 40 ปีขึ้นไป ผู้หญิงจะมีอาการผมบางทั่วหนังศีรษะ โดยจะมีอาการผมร่วงบริเวณกระหม่อมมากที่สุด
– ผมร่วงเป็นหย่อมมักเกิดขึ้นอย่างกะทันหันและทำให้ผมร่วงเป็นหย่อมๆ ในเด็กและผู้ใหญ่วัยหนุ่มสาว ภาวะนี้อาจส่งผลให้ศีรษะล้านโดยสมบูรณ์แต่ในประมาณ 90% ของผู้ที่มีอาการนี้ ผมจะกลับมาใหม่ภายในไม่กี่ปี
– ผมร่วงทั้งร่างกาย (Alopecia universalis) ส่งผลให้ขนตามร่างกายหลุดร่วงทั้งหมด รวมถึงขนคิ้ว ขนตา และขนบริเวณหัวหน่าว
-Trichotillomania พบบ่อยที่สุดในเด็ก เป็นโรคทางจิตที่บุคคลหนึ่งดึงผมของตนเองออก
– Telogen effluvium คือผมร่วงชั่วคราวบนหนังศีรษะที่เกิดขึ้นเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของวงจรการเจริญเติบโตของเส้นผม ผมจำนวนมากเข้าสู่ระยะพักตัวพร้อมๆ กัน ทำให้ผมร่วงและบางลงตามมา
– ผมร่วงจากแผลเป็นส่งผลให้ผมร่วงถาวร สภาพผิวหนังอักเสบ รูขุมขนอักเสบ สิว และความผิดปกติของผิวหนังอื่นๆ มักส่งผลให้เกิดแผลเป็นที่ทำลายความสามารถของเส้นผมในการงอกใหม่
-Traction ผมร่วง การหวีผมที่ร้อนจัดและดึงแน่นเกินไปอาจส่งผลให้ผมร่วงถาวรได้
– Central centrifugal cicatricial ปัญหาผมร่วงนี้เป็นประเภทที่พบบ่อยที่สุดในผู้หญิงผิวดำ ซึ่งมักปรากฏเป็นหย่อมหัวล้านเล็กๆ ตรงกลางหนังศีรษะที่โตขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป
สาเหตุผมร่วง
– ฮอร์โมน เช่น ระดับแอนโดรเจนที่ผิดปกติ (ฮอร์โมนเพศชายที่ปกติผลิตได้ทั้งชายและหญิง)
– ยีนจากพ่อแม่ทั้งชายและหญิงอาจมีอิทธิพลต่อแนวโน้มของบุคคลต่อภาวะศีรษะล้านแบบชายหรือหญิง
– ความเครียด การเจ็บป่วย และการคลอดบุตรอาจทำให้ผมร่วงชั่วคราวได้ กลากที่เกิดจากการติดเชื้อราอาจทำให้ผมร่วงได้เช่นกัน
– รอยไหม้ การบาดเจ็บ และการเอ็กซ์เรย์อาจทำให้ผมร่วงชั่วคราวได้ ในกรณีเช่นนี้ การเจริญเติบโตของเส้นผมตามปกติมักจะกลับมาอีกครั้งเมื่ออาการบาดเจ็บหายดี เว้นแต่จะเกิดแผลเป็น จากนั้นเส้นผมก็จะไม่งอกขึ้นมาใหม่
– โรคแพ้ภูมิตนเองอาจทำให้ผมร่วงเป็นหย่อมได้ ในบริเวณผมร่วง ระบบภูมิคุ้มกันจะฟื้นตัวขึ้นโดยไม่ทราบสาเหตุและส่งผลต่อรูขุมขน ในคนส่วนใหญ่ที่เป็นโรคผมร่วงเป็นหย่อม ผมจะกลับมางอกใหม่อีกครั้ง แม้ว่าผมร่วงจะหายไปชั่วคราวและอาจมีสีจางลงก่อนที่จะกลับมามีสีและความหนาตามปกติ
– เครื่องสำอางหรือสารเคมีที่ใช้กับผม เช่น การสระผมบ่อยเกินไป การดัดผม การฟอกสี และการย้อมผม อาจส่งผลให้ผมบางโดยรวมโดยการทำให้ผมอ่อนแอและเปราะ การถักเปียแน่นๆ การใช้ลูกกลิ้งหรือที่ม้วนผมแบบร้อน และการดึงผมผ่านการม้วนผมแน่นก็สามารถสร้างความเสียหายและทำให้ผมแตกหักได้ อย่างไรก็ตาม ขั้นตอนเหล่านี้ไม่ทำให้ศีรษะล้าน ในกรณีส่วนใหญ่ ผมจะกลับมายาวได้ตามปกติหากกำจัดต้นตอของปัญหาออก ถึงกระนั้นความเสียหายอย่างรุนแรงต่อเส้นผมหรือหนังศีรษะบางครั้งก็ทำให้เกิดอาการหัวล้านถาวร
– สาเหตุจากโรคต่างๆ เช่น โรคต่อมไทรอยด์ โรคลูปัส เบาหวาน โรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก การกินผิดปกติ และโรคโลหิตจางอาจทำให้ผมร่วงได้ บ่อยครั้งเมื่อรักษาโรคให้หายแล้ว ผมจะกลับมาเหมือน
– อาหารการรับประทานอาหารที่มีโปรตีนต่ำหรือการจำกัดแคลอรี่อย่างรุนแรงอาจทำให้ผมร่วงชั่วคราวได้
– การขาดวิตามิน การขาดวิตามิน A, B, C, D และ E รวมถึงธาตุเหล็กและสังกะสี สัมพันธ์กับอาการผมร่วง
แต่มีหลายคนเช่นกันที่อยากดูแลผมร่วงด้วยตัวเอง เราขอแนะนำให้คุณเริ่มจากสังเกตอาการผมร่วงก่อน หากมีพฤติกรรมดังกล่าวข้างต้น อาจจะใช้ผลิตภัณฑ์ที่ดูแลหนังศีรษะและผมร่วงโดยเฉพาะอย่าง Hirudoid Anti Hair Loss essence Men สำหรับผู้ชาย และ Hirudoid Anti Hair Loss essence Women สำหรับผู้หญิง ใช้ง่ายในรูปแบบเอสเซนส์เพื่อช่วยลดปัญหาเส้นผมขาดหลุดร่วง ลดอาการผมบาง ทำให้ผมดูมีวอลลุ่ม ไม่บาง จากสารสกัดธรรมชาติ และยังช่วยดูและหนังศีรษะให้แข็งแรงมากขึ้นค่ะ แต่ถ้าคุณมีอาการของผมร่วงแบบรุนแรงเราแนะนำให้พบแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงและแก้ไขปัญหานี้ให้เหมาะสมค่ะ
