บุหรี่เป็นปัจจัยเสี่ยงที่สําคัญของสารพัดโรค ไม่ว่าจะเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมองตีบ โรคถุงลมโป่งพอง โรคมะเร็งปอด ไม่อยากสุขภาพพังเสี่ยงโรค การลด ละ เลิกสูบบุหรี่คือทางออก โดยเริ่มจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ใช้การบำบัดทางการแพทย์ นอกจากนี้การกินอาหารก็เป็นอีกหนึ่งวิธีในการเลิกบุหรี่
การเลือกกินอาหารที่มีส่วนช่วยให้การเลิกบุหรี่ประสบความสำเร็จได้ มี 4 ประเภท ดังนี้
1. ผักและผลไม้ อุดมด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชดเชยปริมาณวิตามินซีที่สูญเสียไปในช่วงเวลาที่สูบบุหรี่ และช่วยฟื้นฟูระบบอวัยวะภายในให้กลับมาแข็งแรง โดยเฉพาะมะนาว มีผลต่อการทำงาน ของต่อมรับรสขม ทำให้รสของบุหรี่เปลี่ยนไป วิธีการกิน ให้ตัดมะนาวทั้งเปลือกเป็นชิ้นเล็ก เมื่อรู้สึกอยากบุหรี่ให้กินมะนาว โดยค่อย ๆ เคี้ยวให้ลิ้นรับความรู้สึกขมและเฝื่อนของเปลือกมะนาวอย่างช้า ๆ จะช่วยให้อยากบุหรี่น้อยลง
ถัดมาคือ มะขามป้อม เนื่องจากปริมาณของวิตามินซีและแทนนินสูง ผลมะขามป้อม จะมีรสเปรี้ยว ฝาด จึงมีฤทธิ์ทำให้รสของบุหรี่เปลี่ยนไป และรู้สึกไม่อยากบุหรี่เช่นกัน สำหรับวิธีกินให้เคี้ยวผลสด คั้นน้ำดื่ม หรือใช้ผลแห้งชงเป็นชาดื่มก็ได้ นอกจากนี้ อีกตัวช่วยที่น่าสนใจ คือ กานพลู โดยใช้ดอกตูมแห้งประมาณ 3 ดอก อมไว้ในปาก จะทำให้ปากชาแก้ความอยากและช่วยให้เลิกบุหรี่ได้ง่ายขึ้น ทั้งยังช่วยระงับกลิ่นปากและช่วยให้นอนหลับสบายอีกด้วย
2. ชาโสม สามารถบำบัดการติดนิโคตินได้ เพราะทำให้การหลั่งโดพามีน ซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความสุขลดลง การดื่มชาโสม มีส่วนช่วยลดความพึงพอใจของการสูบบุหรี่ ทำให้รู้สึกเพลิดเพลินน้อยลง นอกจากนี้โสมยังมีสรรพคุณช่วยให้ผ่อนคลายระบบประสาท ทำให้สมองปลอดโปร่ง รู้สึกสดชื่น บรรเทาอาการอ่อนเพลีย บำรุงหัวใจ ป้องกันภาวะเส้นเลือดอุดตัน
3. นมและผลิตภัณฑ์นม มีการศึกษาที่ตีพิมพ์ในปี 2550 ในวารสาร Nicotine & Tobacco Research พบว่า การบริโภคนมและผลิตภัณฑ์จากนม ทำให้บุหรี่มีรสขม หรือมีรสชาติแย่ลง ช่วยยับยั้งการสูบบุหรี่ได้
4. หมากฝรั่งไม่มีน้ำตาล (sugar free) และลูกอม ที่ใช้ในการเลิกบุหรี่จะมีสารนิโคตินผสมอยู่ โดยใช้เวลาในการเคี้ยวหรืออมเม็ดละ 30 นาที เพื่อให้นิโคตินละลายออกมาช้า ๆ ช่วยระงับอาการขาดนิโคติน และระงับความอยากบุหรี่ได้
ทั้งนี้ ควรหลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มบางชนิด เนื่องจากมีผลต่อการเลิกบุหรี่ เช่น
1. อาหารหวาน มัน เค็ม และเนื้อแดง การรับประทานอาหารรสจัด และเนื้อสัตว์สีแดงเป็นประจำจะไปกระตุ้นความอยากสูบบุหรี่มากขึ้น ควรลดอาหารที่มีรสชาติหวาน มัน เค็ม และหันไปรับประทานเนื้อสัตว์สีขาว เช่น ปลา ไข่ ไก่ไม่ติดมัน
2. ชา กาแฟ และเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เนื่องจากคาเฟอีนนั้นส่งผลให้การสูบบุหรี่มีรสชาติดีขึ้น ยิ่งดื่มมากก็ยิ่งทำให้อยากบุหรี่มากไปตามกัน ในช่วงที่เลิกบุหรี่นั้นแนะนำให้ดื่มน้ำเปล่าแทน โดยควรดื่มน้ำไม่ต่ำกว่าวันละ 10 แก้วหรือประมาณ 2 ลิตรต่อวัน เพราะน้ำจะเป็นตัวช่วยขับสารพิษออกจากร่างกายและจะช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้เร็วยิ่งขึ้น
เมื่อสามารถลด ละ เลิกบุหรี่ได้ จะทำให้สุขภาพปอดดีขึ้น ต่อมรับรสที่ลิ้นทำงานดีขึ้น กินอาหารอร่อย หายใจหอมสดชื่น ลดความเสี่ยงโรคต่าง ๆ และช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นได้อีกด้วย
