ในช่วงที่อากาศหนาว ส่งผลให้อุณหภูมิในน้ำเย็นขึ้นตามไปด้วย โดยเฉพาะช่วงเช้าของการแปรงฟัน ในเด็กเล็กเมื่อผิวฟันสัมผัสน้ำเย็นอาจจะมีอาการเสียวฟันได้ ทำให้เด็กไม่อยากแปรงฟัน พ่อแม่จึงต้องฝึกวินัยให้กับเด็ก โดยควบคุมดูแลการแปรงฟันในตอนเช้า และก่อนนอนเพื่อป้องกันฟันผุอย่างสม่ำเสมอ
จากข้อมูลสำนักทันตสาธารณสุข กรมอนามัย ปี 2563 พบว่า ในเด็กอายุ 3 ปี จะแปรงฟันตอนเช้าก่อนมาโรงเรียนร้อยละ 86.8 มีผู้ปกครองแปรงให้ร้อยละ 42.5 เมื่อเด็กอายุ 5 ปีจะแปรงฟันด้วยตนเองมากขึ้น และผู้ปกครองส่วนใหญ่จะแปรงซ้ำให้อีกครั้ง จะเห็นได้ว่าพ่อแม่ ผู้ปกครองเป็นตัวช่วยสำคัญในการแปรงฟัน
นอกจากนี้ ควรควบคุมการรับประทานอาหารของเจ้าตัวซนในแต่ละวันด้วย โดยหลีกเลี่ยงอาหารรสหวานจัด อาหารประเภทแป้งและน้ำตาลที่เป็นสาเหตุสำคัญก่อให้เกิดฟันผุ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง น้ำตาลทราย ที่นิยมนำมาใส่เป็นส่วนประกอบของขนมต่าง ๆ ซึ่งมีผลให้เกิดโรคฟันผุได้มากกว่าน้ำตาลชนิดอื่น และเด็ก ๆ มักจะชอบขนมหวาน
ดังนั้น พ่อแม่ผู้ปกครองจึงควรให้การเอาใจใส่ดูแลเรื่องการรับประทานขนมหวานในเด็กเล็ก โดยไม่ควรให้เด็กรับประทานน้ำอัดลม น้ำผลไม้ที่มีรสหวาน ทอฟฟี่ ขนมแป้งอบกรอบ ซึ่งสิ่งเหล่านี้ ถ้าเด็กเคยรับประทานตั้งแต่เล็ก ๆ มักจะติดใจในรสหวาน และรับประทานขนมหวานจนเป็นนิสัย ควรฝึกให้เด็กรับประทานของหวานในมื้ออาหาร จะช่วยทำให้น้ำตาลในช่องปาก มีความเจือจาง และเกิดอันตรายแก่ฟันลดลง ร่วมกับการฝึกเด็กให้รับประทานอาหารว่างที่มีประโยชน์ เช่น ผลไม้ นม
วิธีการแปรงฟันในเด็กสามารถปฏิบัติได้ง่ายโดย
- เลือกใช้แปรงสีฟันที่ขนอ่อนนุ่ม ขนาดเหมาะสมกับอายุของเด็ก
- แปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ สูตรสำหรับเด็กโดยเฉพาะ เนื่องจากยาสีฟันที่มีสารฟลูออไรด์มากเกินไป จะส่งผลเสียต่อฟันที่กำลังสร้างตัว ทำให้เกิดฟันตกกระได้ โดยบีบยาสีฟันขนาดที่ไม่เกินเม็ดถั่วเขียว
- แปรงฟันทุกซี่ ทุกด้าน นาน 2 นาที เพื่อให้ฟลูออไรด์ไปจับที่ผิวฟันช่วยในกระบวนการป้องกันฟันผุ วางขนแปรงตั้งฉากกับผิวฟันแล้วถูไปมาในแนวขวาง ขยับไปมาสั้น ๆ แล้วจึงเลื่อนแปรงไปที่ซี่ถัดไป หลังจากนั้นบ้วนน้ำและล้างแปรงสีฟันด้วยน้ำสะอาด
- ดูแลให้เจ้าตัวซนให้แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง ตอนเช้าและก่อนนอน โดยพ่อแม่ผู้ปกครองอาจช่วยแปรงซ้ำให้
- ดูแลให้เด็กแปรงลิ้น รวมถึงใช้ไหมขัดฟันทำความสะอาดบริเวณซอกฟันให้เด็กวันละ 1 ครั้งก่อนนอน
- ดูแลไม่ให้เจ้าตัวซนรับประทานอาหารหลังแปรงฟัน 2 ชั่วโมง
- พ่อแม่ผู้ปกครองควรทำให้เด็กดูเป็นตัวอย่าง หรือแปรงฟันพร้อมกับเด็ก เพื่อสร้างนิสัยให้เกิดความเคยชินในการแปรงฟัน รวมถึงการดูแลสุขภาพช่องปาก การเลือกรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพฟัน
ที่สำคัญ อย่าลืมพาเจ้าตัวซนไปพบทันตแพทย์ปีละ 1-2 ครั้ง ซึ่งการไปพบทันตแพทย์ตั้งแต่เด็กจะสร้างความคุ้นชินและได้รับคำแนะนำวิธีทำความสะอาดฟันที่ถูกต้องและเหมาะสมตามวัย
