Activated charcoal หรือ ถ่านกัมมันต์ หรือที่เราอาจเรียกกันติดปากว่า “ชาร์โคล” ส่วนผสมที่เพื่อนๆ มักเห็นในทุกสิ่งตั้งแต่ยาสีฟันไปจนถึงเครื่องสำอางและเครื่องดื่ม ถ่านกัมมันต์เป็นถ่านรูพรุนชนิดหนึ่งที่ผ่านการแปรรูปที่อุณหภูมิสูงมาก ถ่านประเภทนี้ทำจากถ่านกะลามะพร้าวหรือถ่านหิน
เนื่องจากถ่านกัมมันต์นั้นมีรูพรุนและมีประจุเป็นลบ จึงมีคำแนะนำว่ามันอาจช่วยในการดักจับสารพิษและสารเคมีในกระเพาะอาหารก่อนที่ร่างกายจะมีโอกาสดูดซับ นี่คือเหตุผลที่เครื่องดื่มชาร์โคลใช้สำหรับดีท็อกซ์และการรักษาฉุกเฉิน (อ้างอิง) โดยที่ถ่านกัมมันต์เป็นยาแก้พิษมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1800
ข้อควรรู้ ถ่านสามารถแทรกแซงกระบวนการดูดซึมของร่างกายได้ ไม่ควรบริโภคชาร์โคลทุกวันหรือน้อยกว่า 90 นาทีก่อนหรือหลังมื้ออาหารที่มีสารอาหารหนาแน่น หรือควรกินยาตามใบสั่งแพทย์
ประโยชน์ของชาร์โคล
- ป้องกันก๊าซและท้องอืด
- รักษาอาการท้องเสีย
- ลดระดับคอเลสเตอรอล
จากการศึกษาหนึ่ง ที่สังเกตการณ์จากผู้เข้าร่วมที่มาจากอเมริกาและอินเดียพบ ถ่านชาร์โคลลดอาการท้องอืดและปวดท้องที่เกี่ยวข้องกับก๊าซ นอกจากนี้ยังเชื่อมโยงกับการรักษาอาการท้องร่วง (จำเป็นต้องมีการวิจัยเพิ่มเติม) ส่งเสริมการทำงานของไตและลดระดับคอเลสเตอรอล (อ้างอิง 1,2)
ถ่านชาร์โคล ลดคอเลสเตอรอล
ในการศึกษาในหัวข้อ Effect of activated charcoal on hypercholesterolaemia โดย Kuusisto P (และคณะ) พบว่า ผู้ป่วยที่มีภาวะไขมันในเลือดสูง 7 คนได้รับการรักษาเป็นเวลา 4 สัปดาห์ด้วยผงถ่านกัมมันต์ขนาด 8 กรัมวันละ 3 ครั้ง พลาสมารวมในเลือดและ LDL ลดลง (คอเลสเตอรอลไม่ดี)) 25% และ 41% ตามลำดับในขณะที่ HDL (คอเลสเตอรอลดี) เพิ่มขึ้น 8% โดยพบผลข้างเคียงเล็กน้อย
ทั้งนี้ การอาเจียนเป็นผลข้างเคียงที่ถูกพบเมื่อบริโภคถ่านชาร์โคลมากเกินไป ตรวจสอบให้แน่ใจว่าเพื่อนๆ ไม่ดื่มหรือกินถ่านชาร์โคลใกล้มากไปเพราะอาจรบกวนกระบวนการดูดซึมของร่างกายได้นั่นเอง ดังนั้น หากเพื่อนๆ ต้องการลดคอเลสเตอรอลจริงๆ การออกกำลังกาย เลือกกินอาหารที่มีประโยชน์จะเป็นแนวทางที่ดีที่สุด