ยังคงคึกคักกันไม่เปลี่ยน สำหรับกระแสการกินเจในบ้านเรา เรียกว่ามีอาหารเจและวัตถุดิบในการปรุงให้เลือกซื้อมากมาย มองไปทางไหนก็เห็นแต่ธงเหลือง และเพราะมีหลากหลายเจ้านี่แหละ เลยจะซื้อแบบสุ่มสี่สุ่มห้าไม่ได้ ขอบอกว่าภัยร้ายต่อสุขภาพที่มาพร้อมอาหารเจอยู่ใกล้ตัวมากกว่าที่คุณคาดคิดเชียวล่ะ!
จากการเฝ้าระวังคุณภาพและปลอดภัยอาหารช่วงเทศกาลกินเจ โดยการสุ่มตรวจอาหารเจย่านเยาวราชแล้วนำมาตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการ ตั้งแต่ปี 2556 – 2559 พบว่า…
1) กลุ่มผักดอง
กานาฉ่ายเกี๊ยมฉ่าย ผักกาดดอง หัวไชโป้ว จำนวน 102 ตัวอย่าง ตรวจผงกรอบ หรือสารบอแรกซ์ และสารกันรา ไม่พบแม้แต่ตัวอย่างเดียวทั้ง 4 ปี ส่วนวัตถุกันเสียหรือกรดเบนโซอิค/กรดซอบิค พบเกินเกณฑ์มาตรฐาน 65% ปริมาณที่พบ 1,026 – 10,608 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม จากที่กำหนดให้ใช้ได้ไม่เกิน 1,000 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม พบว่า มีการใช้ปริมาณสูงสุดในกานาฉ่าย
2) อาหารเจทำมาจากแป้งสาลี หรือบุก อาทิ บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ลูกชิ้นเจ
เก็บ 51 ตัวอย่าง ตรวจไม่พบสารบอแรกซ์ตลอด 4 ปี
3) อาหารเจเลียนแบบเนื้อสัตว์
ได้แก่ หมูแดงเจ ทอดมันเจ เต้าหู้ปลาเจ ไส้กรอกเจ สามชั้นเจ เป็นต้น ตรวจหาดีเอ็นเอเนื้อสัตว์จำเพาะ จำนวน 35 ตัวอย่าง พบดีเอ็นเอเนื้อสัตว์ปนเปื้อน คิดเป็น 66% ส่วนใหญ่เป็นตัวอย่างไม่มีฉลาก และตรวจเจอในปริมาณน้อย คาดว่า อาจปนเปื้อนจากการใช้เขียงหรืออุปกรณ์อื่นๆ
4) ผักที่นิยมบริโภคช่วงเทศกาลกินเจ
ได้แก่ คะน้า ผักกาดขาว แครอท ผักโขม กะหล่ำปลี หัวไชเท้า มะเขือเทศ เห็ดสด มะเขือยาว แตงกวา และ ผักบุ้ง เป็นต้น ตรวจสารเคมีกำจัดศัตรูพืช จำนวน 133 ตัวอย่าง พบสารเคมีกำจัดศัตรูพืช เกินค่ากำหนด 12%
สำหรับกรดเบนโซอิคนั้น เป็นวัตถุกันเสียที่มีความเป็นพิษต่ำ ละลายได้ในน้ำ และถูกทำลายได้ด้วยความร้อน แต่ถ้าได้รับในปริมาณที่สูงมากอาจทำให้เกิดอันตรายได้
ส่วนผู้ที่แพ้สารนี้แม้ได้รับปริมาณน้อยอาจจะแสดงอาการได้ เช่น เกิดผื่นคัน คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเสียจึงไม่ควรบริโภคครั้งละมากๆ ส่วนการรับประทานอาหารเจที่เลียนแบบเนื้อสัตว์
ควรเลือกซื้อวัตถุดิบจากร้านที่มั่นใจและอาหารต้องมีฉลากระบุ สถานที่ผลิต วันเดือนปี และเลขสาระบบอาหารที่ชัดเจน เพราะถ้าแหล่งผลิตไม่ได้มาตรฐาน อาจมีส่วนประกอบ เช่น ไข่ นม หรือเนื้อสัตว์ปนเปื้อน หลีกเลี่ยงอาหารที่มีการแปรรูปและรสชาติที่เหมือนเนื้อสัตว์มากจนเกินไป ผัก ผลไม้สดควรล้างน้ำให้สะอาดก่อนรับประทานหรือปรุงอาหาร